The Endocrine System

 

Hello เคฆोเคธ्เคคों เคฎैं เคนूँ เคธเคค्เคฏेเคจ्เคฆ्เคฐ เค”เคฐ เคธ्เคตाเค—เคค เคนै เค†เคชเค•ा เคนเคฎाเคฐे เค‡เคธ เคšैเคจเคฒ เค•े เคเค• เค”เคฐ เคจเค เคตिเคกिเค“ เคฎे।

เคฆोเคธ्เคคों เค†เคœ เค•े video เคฎे เคนเคฎ เค…เคชเคจे endocrine system เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคœाเคจेंเค—े। เคฏเคน video 2 part เคฎे เคนोเค—ी। เคชเคนเคฒे part เคฎे เคนเคฎ hypothalamus, pituitary thyroid parathyroid, adrenal เค”เคฐ pineal gland เค”เคฐ เค‡เคธเคธे release เคนोเคจे เคตाเคฒी hormones เค•े เคฌाเคฐे เคฎे เคœाเคจेंเค—े। เค‡เคธ video เค•े เคฆूเคธเคฐे part เคฎे pancreas, gonads เค”เคฐ placenta เค•े เคฌाเคฐे เคฎे เคœाเคจेंเค—े।     

 

Endocrine System เค•ो เคนाเคฐ्เคฎोเคจ เคธिเคธ्เคŸเคฎ เคญी เค•เคนा เคœाเคคा เคนै। Endocrine system, glands เคธे เคฌเคจा เคนोเคคा เคนै เคœो เคถเคฐीเคฐ เค•े different functions เค•ो control เค•เคฐเคคा เคนै ,เคœैเคธे environment เค•े เคช्เคฐเคคि bodys เค•ा reaction, blood เคฎे substance เค•ा level, metabolism เค”เคฐ growth, immune response, เค”เคฐ sexual development and function

เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• gland เคนाเคฐ्เคฎोเคจ เคจाเคฎเค• chemical messenger เค•ो เคธीเคงे bloodstream เคฎें secrets เค•เคฐเคคी เคนै। เคฏे เคนाเคฐ्เคฎोเคจ blood plasma เคฎें เค˜ुเคฒ เคœाเคคे เคนैं เค”เคฐ เคถเคฐीเคฐ เค•े specific region เคธे เคนोเคคे เคนुเค blood vessels เคธे เคนोเค•เคฐ target cell เคธे attach เคนो เคœाเคคे เคนैं เค”เคฐ cells, tissues เค”เคฐ organ เค•ी activity, เคฎे changing เคฒाเคคे เคนैं।

เคฆोเคธ्เคคों, เคนाเคฐ्เคฎोเคจ เคถเคฌ्เคฆ เค—्เคฐीเค• language เค•े Hormaein เคธे เคฒिเคฏा เค—เคฏा เคนै, เคœिเคธเค•ा เค…เคฐ्เคฅ เคนै stimulate or excite เค•เคฐเคจा.  เคนाเคฐ्เคฎोเคจ เค•ा    secretion body เค•ी เค•ुเค› เคตिเคถेเคท เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•ी glands เคฆ्เคตाเคฐा เคนोเคคा เคนै, เคœिเคจ्เคนें Endocrine glands เค•เคนเคคे เคนैं। endocrine glands เค•ो Ductless glands เค•े เคจाเคฎ เคธे เคญी เคœाเคจा เคœाเคคा เคนै เค•्เคฏोंเค•ि เค‡เคจเคฎें secretion เค•े เคฒिเค Ducts เคจเคนीं เคนोเคคी เคนैं। ductless เคนोเคจे เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคฏे glands เค…เคชเคจे secreting hormones เค•ो เคธीเคงे blood circulation เคฎें release เค•เคฐเคคी เคนै, เค”เคฐ blood circulatory system เคฆ्เคตाเคฐा เคนी เค‡เคจเค•ा transportation  เคชूเคฐे body เคฎें เคนोเคคा เคนै।

เคฆोเคธ्เคคों Hypothalamus, pituitary, thyroid, adrenal gland เคฏे เคธाเคฐे  endocrine gland เค•े example เคนै। Pancreas, testis เค”เคฐ ovary, mixed gland เค•ा example เคนै। mixed gland เคตो gland เคนोเคคी เคนै เคœिเคธเคฎे exocrine เค”เคฐ endocrine เคฆोเคจों เคคเคฐเคน เค•े function เคนोเคคे เคนैं।

เคฆोเคธ्เคคों เค†เค‡เค เค…เคฌ เคฏे เคœाเคจเคคे เคนैं เค•ी เคฏे เคนॉเคฐ्เคฎोเคจ เคฌॉเคกी เคฎे เค•िเคธ เคคเคฐเคน เคธे function เค•เคฐเคคा เคนै।

เคนाเคฐ्เคฎोเคจ bloodstream เค•े เคฆ्เคตाเคฐा เค•เคˆ cells  เค•े contact เคฎें เค†เคคा เคนै। เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• types เค•ा เคนाเคฐ्เคฎोเคจ เค•ेเคตเคฒ specific target cells เค•े behavior เค•ो เคนी affect เค•เคฐเคคा เคนै। เค•्เคฏूंเค•ी เคเค• cell เคนाเคฐ्เคฎोเคจ เค•े เคช्เคฐเคคि เคคเคญी responds เค•เคฐเคคी เคนै เคœเคฌ เค‰เคธเค•े surface เคชเคฐ เคฏा เค‰เคธเค•े cytoplasm เคฏा nucleus เคฎे เค‰เคธ specific hormone เค•े เคฒिเค เคฐिเคธेเคช्เคŸเคฐ्เคธ เคนों।

เคนॉเคฐ्เคฎोเคจ เค•े Receptors เคธे bind เคนोเคจे เค•े เคฌाเคฆ เคเค• reaction trigger เคนोเคคा เคนै เคœो cells เค•े physiological behavior เค•ो change เค•เคฐ เคฆेเคคा เคนै। cells เคฎे เคฏे changing, metabolism, growth, immune response เค”เคฐ sexual development เค•ो affect เค•เคฐเคคा เคนै।

เค†เค‡เค เค…เคฌ เค…เคชเคจे body เค•े เค•ुเค› important glands เค”เคฐ เค‰เคธเคธे release เคนोเคจे เคตाเคฒे hormone เค•े เคฌाเคฐे เคฎे เคœाเคจ เคฒेเคคे เคนैं।

เคนाเค‡เคชोเคฅैเคฒेเคฎเคธ (Hypothalamus)

เค‡เคธเคฎे เคธเคฌเคธे เคชเคนเคฒा gland เคนै hypothalamus, เค‡เคธे master of master gland เคญी เค•เคนเคคे เคนैं। เคนाเค‡เคชोเคฅैเคฒेเคฎเคธ brain เค•ा เคเค• part เคนोเคจे เค•े เคธाเคฅ เคธाเคฅ เคเค• endocrine gland เคญी เคนै,เคœो pituitary gland เค•े function เค•ो เค•ंเคŸ्เคฐोเคฒ เค•เคฐเคคा เคนै। เคฏเคน gland เคฒเค—เคญเค— เคเค• almond shape เค•ा เคนोเคคा เคนै, เคœो เคฅैเคฒेเคฎเคธ เค•े เคจीเคšे เค”เคฐ เค†เคชเค•ी เคชिเคŸ्เคฏूเคŸเคฐी gland เค•े เคŠเคชเคฐ เคธ्เคฅिเคค เคนोเคคा เคนै। เคนाเค‡เคชोเคฅैเคฒेเคฎเคธ body temperature, mood, เคญूเค–, เคช्เคฏाเคธ, เคจींเคฆ เค”เคฐ เคธेเค•्เคธ เคก्เคฐाเค‡เคต เค•ो เคญी เคจिเคฏंเคค्เคฐिเคค เค•เคฐเคคा เคนै।

 

 

 

เคชिเคŸ्เคฏूเคŸเคฐी เค—्เคฐंเคฅि (Pituitary gland)

Pituitary gland, skull เค•ी เคธ्เคซेเคจॉเค‡เคก bone เคฎें เคธेเคฒा เคŸเคฐ्เคธिเค•ा (sellatureica) เคจाเคฎเค• เค—เคก्เคขे เคฎें เค‰เคชเคธ्เคฅिเคค เคฐเคนเคคी เคนै। เคฏเคน Palate เค”เคฐ Brain เค•े surface เค•े เคฌीเคš เคฎे เคธ्เคฅिเคค เคนोเคคी เคนै। เค‡เคธเค•ा weight เคฒเค—เคญเค— 0.6 เค—्เคฐाเคฎ เคนोเคคा เคนै। เคชिเคŸ्เคฏूเคŸเคฐी gland เคนाเค‡เคชोเคฅेเคฒेเคฎเคธ เคธे เคธिเค—्เคจเคฒ เคฒेเคคी เคนै। เค‡เคธ gland เคฎें เคฆो เคฒोเคฌ เคนोเคคे เคนैं, เค‡เคธเคฎे เคชीเค›े เค•े lobe เค•ो posterior เค”เคฐ เค†เค—े เค•े lobe เค•ो anterior เคฒोเคฌ เค•เคนเคคे เคนैं। posterior lobe เค‰เคจ เคนाเคฐ्เคฎोเคจ เค•ा secretion เค•เคฐเคคा เคนै เคœो เคนाเค‡เคชोเคฅैเคฒेเคฎเคธ เคฆ्เคตाเคฐा เคฌเคจाเค เคœाเคคे เคนैं। posterior lobe เคธे เคจिเค•เคฒเคจे เคตाเคฒे เคนॉเคฐ्เคฎोเคจ เคฎे เคชเคนเคฒा Antidiuretic hormone (ADH) เคนै เคœो kidney เค•ो water reabsorption เค•े เคฒिเค stimulate เค•เคฐเคคा เคนै। เค‡เคธเคฎे เคฆूเคธเคฐा hormone Oxytocin เคนै เคœिเคธเค•ा function childbirth เค•े เคธเคฎเคฏ uterine contraction เค•ो stimulate เค•เคฐเคจा เคนै। 

Anterior เคฒोเคฌ เค…เคชเคจे เค–ुเคฆ เค•े เคนाเคฐ्เคฎोเคจ เคฌเคจाเคคे เคนैं, เคœो เค…เคจ्เคฏ endocrine gland เค•े function เค•ो control เค•เคฐเคคी เคนै เค‡เคธीเคฒिเค เคชिเคŸ्เคฏूเคŸเคฐी gland เค•ो master gland เคญी เค•เคนा เคœाเคคा เคนै।

Pituitary gland เค•े anterior part เคธे Growth hormone เคฏा STH, prolactin, Thyroid-stimulating hormone  เคฏाเคจि (TSH), Adrenocorticotropic hormone เคฏा (ACTH), Follicle-stimulating hormone (FSH) เค”เคฐ Luteinizing hormone (LH) release เคนोเคคी เคนै।

Growth hormone body เค•े tissue เค•े growth เค•ो promote เค•เคฐเคคा เคนै। prolactin mother เคฎे milk เค•े secretion เค•ो promote เค•เคฐเคคा เคนै। TSH hormone เคฅाเค‡เคฐॉเค‡เคก เค—्เคฒैเคจ्เคก เคธे เคจिเค•เคฒเคจे เคตाเคฒे hormone เค•ो เค”เคฐ ACTH adrenal gland เคธे เคจिเค•เคฒเคจे เคตाเคฒे เคนॉเคฐ्เคฎोเคจ เค•ो เค•ंเคŸ्เคฐोเคฒ เค•เคฐเคคा เคนै। FSH เค”เคฐ LH เคนॉเคฐ्เคฎोเคจ gamet production เค”เคฐ sex hormone เคฏा androgen เค•े production เค•ो stimulate เค•เคฐเคคा เคนै।

เคฅाเคฏเคฐॉเค‡เคก เค—्เคฐंเคฅि (Thyroid gland)

เคฆोเคธ्เคคों human เคฎें เคฏเคน gland bilobed เคนोเคคी เคนै। เคฏเคน gland  windpipe เคฏा Trachea เค•े เคฆोเคจों เคคเคฐเคซ Larynx เค•े เคจीเคšे เคธ्เคฅिเคค เคฐเคนเคคी เคนै। เคฏเคน connective tissue เค•ी เคชเคคเคฒी transverse band เคธे เคœुเคก़ी เคฐเคนเคคी เคนै, เคœिเคธे Isthmus เค•เคนเคคे เคนैं। เคฏเคน เคฌเคนुเคค เคธाเคฐे hollow เค”เคฐ round follicles เคธे เคฎिเคฒเค•เคฐ เคฌเคจเคคा เคนै। เคฅाเค‡เคฐॉเค‡เคก gland เคธे main 2 hormone เค•ा secretion เคนोเคคा เคนै เคœिเคธเค•ा เคจाเคฎ Thyroxine เค”เคฐ Triiodothyronine เคนै। เค‡เคจ เคฆोเคจों เคนी เคนाเคฐ्เคฎोเคจों เคฎें เค†เคฏोเคกीเคจ (Iodine) เค…เคงिเค• เคฎाเคค्เคฐा เคฎें เคฐเคนเคคा เคนै। เคฅाเคฏเคฐॉเค‡เคก gland เคถเคฐीเคฐ เค•े เคธเคนी เคตिเค•ाเคธ เค”เคฐ vertebra เค•े development  เค•े เคฒिเค important เคนै। เค‡เคธเค•े เคธाเคฅ เคนी เคฏเคน เคฎेเคŸाเคฌोเคฒिเคœ्เคฎ เค•ो  เคญी control เค•เคฐเคคी เคนै।

เคฆोเคธ्เคคों เคฌเคš्เคšों เคฎें เคฅाเค‡เคฐॉเค•्เคธिเคจ เค•ी เค•เคฎी เค•े เค•ाเคฐเคฃ cretinism เคจाเคฎเค• disease เคนो เคœाเคคा เคนै। puberty  เค•े เคฌाเคฆ  เค‡เคธ เคนाเคฐ्เคฎोเคจ เค•ी เค•เคฎी เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคถเคฐीเคฐ เคฎें เคฎिเค•्เคธिเคกिเคฎा เคจाเคฎเค• disease เคนोเคคा เคนै। human เคฎें เคเค• เคฒเคฎ्เคฌे เคธเคฎเคฏ เคคเค• เค‡เคธ เคนाเคฐ्เคฎोเคจ เค•ी เค•เคฎी เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคนाเค‡เคชोเคฅाเค‡เคฐॉเคฏเคกिเคœ्เคฎ เคนो เคœाเคคा เคนै। เคนाเค‡เคชोเคฅाเค‡เคฐॉเคฏเคกिเคœ्เคฎ female เคฎे irregular menstrual cycle เค•े reason เคฎे เคธे เคเค• เคนै। เคฆोเคธ्เคคों foods เคฎें เค†เคฏोเคกीเคจ เค•ी เค•เคฎी เค•े เค•ाเคฐเคฃ เค˜ेเค˜ा เคฏा เค—्เคตाเค‡เคŸเคฐ เคจाเคฎเค• เคฐोเค— เคนो เคœाเคคा เคนै। เค‡เคธเค•े เค•ाเคฐเคฃ เคฅाเค‡เคฐाเค‡เคก gland เค•े เค†เค•ाเคฐ เคฎें เคฌเคนुเคค เคตृเคฆ्เคงि เคนो เคœाเคคी เคนै। เคตเคนीं เคฅाเค‡เคฐॉเค•्เคธिเคจ เค•ी hypersecretion เค•े เค•ाเคฐเคฃ เค‘เค– เคซूเคฒเค•เคฐ eye orbit เคธे เคฌाเคนเคฐ เคจिเค•เคฒ เคœाเคคी เคนै। เค‡เคธ disease เค•ो เคเค•्เคธोเคช्เคฅेเคฒเคฎिเค• เค—्เคตाเค‡เคŸเคฐ เคฏा graves’ disease เค•เคนเคคे เคนैं।

 

Parathyroid glands

Parathyroid เค—्เคฒैเคจ्เคก เคฎเคŸเคฐ เค•ी shape เค•ी lobed gland เคนैं। เคฏे เคฅाเค‡เคฐॉเค‡เคก gland เค•े เคชीเค›े เคธ्เคฅिเคค เคฐเคนเคคी เคนै เค”เคฐ connective tissue เค•े capsule เคฆ्เคตाเคฐा เค‰เคธเคธे เค…เคฒเค— เคฐเคนเคคी เคนै।

เค‡เคธ gland เคฆ्เคตाเคฐा เคฆो เคนाเคฐ्เคฎोเคจों เค•ा secretion เคนोเคคा เคนै। เคฏे เคฆोเคจों blood  เคฎें เค•ैเคฒ्เคธिเคฏเคฎ เค”เคฐ เคซॉเคธ्เคซोเคฐเคธ เค•ी amount เค•ो control เค•เคฐเคคे เคนैं। Parathyroid เค”เคฐ calcitonin hormone parathyroid เค—्เคฒैเคจ्เคก เคธे release เคนोเคคी เคนै।

Parathyroid hormone, calcium เค•े absorption เค•ो เคฌเฅाเคจे เค•े เคธाเคฅ เคธाเคฅ kidney เคฎे เค‡เคธเค•े reabsorption เค•ो เคญी เคฌเฅा เคฆेเคคा เคนै। เคตเคนीं calcitonin hormone, parathyroid เคนॉเคฐ्เคฎोเคจ เค•े opposite เค•ाเคฎ เค•เคฐเคคा เคนै। เคฏเคน เคนॉเคฐ्เคฎोเคจ bones เค•े disintegration เค•ो reduce เค•เคฐ urine เคฎे calcium excretion เค•ो increase เค•เคฐเคคा เคนै। 

 

(Adrenal glands)

เคฆोเคธ्เคคों Adrenal gland เค•ो เคธुเคช्เคฐाเคฐीเคจเคฒ เค—्เคฒैंเคก เค•े เคจाเคฎ เคธे เคญी เคœाเคจा เคœाเคคा เคนै। เคฏเคน gland เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• kidney เค•े เคŠเคชเคฐी เคธिเคฐे เคชเคฐ เค…ंเคฆเคฐ เค•ी เค“เคฐ เคธ्เคฅिเคค เคฐเคนเคคी เคนै। generally adrenal gland, เค•े เคฆो เคญाเค— เคนोเคคे เคนैं-

(A) Outer cortex and

(B) Inner Medulla

เคฏे เคฆोเคจों เคญाเค— functionally เคฐूเคช เคธे เค”เคฐ origin เคฎें เคญी เคเค•-เคฆूเคธเคฐे เคธे different เคนोเคคे เคนैं।

Adrenal cortex เคธे Glucocorticoids, Mineralocorticoids เค”เคฐ sex corticoids เคนॉเคฐ्เคฎोเคจ release เคนोเคคा เคนै।

Glucocorticoids เค•ाเคฐ्เคฌोเคนाเค‡เคก्เคฐेเคŸ, เคช्เคฐोเคŸीเคจ เค”เคฐ Fat เค•े metabolism เค•ो เค•ंเคŸ्เคฐोเคฒ เค•เคฐเคคे เคนैं।

เคตเคนीं Mineralocorticoids เค•ा main function renal tubule เคฆ्เคตाเคฐा salt เค•े reabsorption เค”เคฐ เคถเคฐीเคฐ เคฎें เค…เคจ्เคฏ salts เค•ी amount เค•ो control เค•เคฐเคจा เคนै। เคฏे hormone body เคฎें water balance เค•ो เคญी เคจिเคฏंเคค्เคฐिเคค เค•เคฐเคคे เคนैं।

Sex corticoid muscles เค”เคฐ bones เค•े growth เค•ो เค•ंเคŸ्เคฐोเคฒ เค•เคฐเคคा เคนै। เค‡เคธเค•े เค…เคฒाเคตा เคฏเคน เคนॉเคฐ्เคฎोเคจ external sex organs, pattern เค‘เคซ hair growth เค”เคฐ sexual behavior เค•ो เคญी control เค•เคฐเคคा เคนै।

Female เคฎें เค‡เคธ เคนाเคฐ्เคฎोเคจ เค•ी hypersecretion เคธे เคšेเคนเคฐे เคชเคฐ เคฌाเคฒ เคฌเคข़เคจे เคฒเค—เคคे เคนैं। เค‡เคธे Adrenal virilism เค•เคนเคคे เคนैं।

Adrenal gland เค•े เคฆूเคธเคฐे part เคฏाเคจि Adrenal medulla เคธे adrenaline เค”เคฐ nor adrenalin or Nor-epinephrine เคนॉเคฐ्เคฎोเคจ เค•ा secretion เคนोเคคा เคนै।

Adrenaline เคนाเคฐ्เคฎोเคจ anger, fear เคฏाเคจि เคกเคฐ, mental stress เคœैเคธी situation เคฎें excess secrets เคนोเคจे เคฒเค—เคคा เคนै, เคœिเคธเคธे เค‡เคจ critical situation เคฎें appropriate steps เค‰เค ाเคจे เค•ा เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคฒिเคฏा เคœा เคธเค•เคคा เคนै। เคฏเคน เคนॉเคฐ्เคฎोเคจ heart beat เค•ी rate เค•ो เคฌเคข़ाเคคा เคนै เค‡เคธเค•े เค…เคฒाเคตा เคฏเคน เคนॉเคฐ्เคฎोเคจ เค†ँเค– เค•ी pupils เค•ो dilate เค•เคฐเคคा เคนै। เคซैเคฒाเคคा เคนै। adrenal gland เคธे เคจिเค•เคฒเคจे เคตाเคฒे เค‡เคธ เคนाเคฐ्เคฎोเคจ เค•ो fight เค“เคฐ flight เคนाเคฐ्เคฎोเคจ เค•เคนा เคœाเคคा เคนै।

เคตเคนीं nor adrenaline เคนॉเคฐ्เคฎोเคจ เคธाเคฎाเคจ เคฐूเคช เคธे heart muscles เค•ी excitability เค”เคฐ contractility เค•ो increase เค•เคฐเคคा เคนै เคœिเคธเค•े เค•ाเคฐเคฃ blood pressure เคฌเคข़ เคœाเคคा เคนै। เคฏเคน heart beat เค•े เคเค•ाเคเค• เคฐुเค• เคœाเคจे เคชเคฐ เค‰เคธे เคชुเคจः restart เค•เคฐเคจे เคฎें เคธเคนाเคฏเค• เคนोเคคा เคนै।

Adrenal gland เค•े hypo secretion เคธे Addison disease เค”เคฐ conns disease เคนो เคœाเคคी เคนै। เคตเคนीं เค‡เคธเค•े hypersecretion เคธे Cushing syndrome เค”เคฐ เค…เคก्เคฐीเคจเคฒ virilism เคฌीเคฎाเคฐी เคนो เคœाเคคी เคนै। 

Addison’s disease เคฎें blood pressure เค•เคฎ เคนो เคœाเคคा เคนै เคคเคฅा เคธोเคกिเคฏเคฎ เค”เคฐ water เค•ा excretion เคฌเคข़ เคœाเคคा เคนै เคœिเคธเคธे Dehydration เคนो เคœाเคคा เคนै। เค‡เคธเค•े เค…เคฒाเคตा เค‡เคธ disease เคฎे face, neck เค”เคฐ skin เคชเคฐ เคœเค—เคน เคœเค—เคน rashes เคชเคฐ เคœाเคคे เคนैं।

(ii)Conn’s disease เคธोเคกिเคฏเคฎ เคเคตं เคชोเคŸैเคถिเคฏเคฎ เค•ी เค•เคฎी เคธे เคนो เคœाเคคा เคนै। เค‡เคธ disease เคฎें muscles เคฎें stiffness เค† เคœाเคคी เคนै เค”เคฐ patient เค•ी death เคญी เคนो เคœाเคคी เคนै।

Adrenal เค—्เคฒैเคจ्เคก เค•े hypersecretion เคธे เคนोเคจे เคตाเคฒी disease Cushing syndrome เคฎें เคถเคฐीเคฐ เคฎें water เคเคตं เคธोเคกिเคฏเคฎ เค•ा deposition เค…เคงिเค• เคนो เคœाเคคा เคนै। เคœिเคธเค•े เค•ाเคฐเคฃ muscles relax เคนोเคจे เคฒเค—เคคा เคนै, เค”เคฐ เคช्เคฐोเคŸीเคจ เค•ेเคŸाเคฌเคฒिเคœ्เคฎ เคญी เคฌเคข़ เคœाเคคा เคนै เคคเคฅा bones irregular เคนो เคœाเคคी เคนैं।

Pineal Gland

 

Human เคฎें pineal gland เคเค• เค›ोเคŸी, highly vascularize เค”เคฐ เคเค• secretory neuroendocrine organ เคนै। เคฏเคน brain เค•ी mid line เคฎें, blood brain barrier เค•े เคฌाเคนเคฐ เคธ्เคฅिเคค เคนोเคคा เคนै เค”เคฐ เคเค• เค›ोเคŸे เคธ्เคŸॉเค• เคฆ्เคตाเคฐा เคคीเคธเคฐे เคตेंเคŸ्เคฐिเค•เคฒ เค•ी roof เคธे เคœुเคก़ा เคนोเคคा เคนै।

เคชीเคจिเคฏเคฒ gland melatonin hormone เค•ा secretion เค•เคฐเคคी เคนै, เคœो nervous tissue เค•ो protect เค•เคฐเคคी เคนै เค”เคฐ เคธाเคฅ เคนी เคฏे เคนॉเคฐ्เคฎोเคจ เคจींเคฆ เค•े เคชैเคŸเคฐ्เคจ เค•ो เคญी control เค•เคฐเคคी เคนै।

เคฆोเคธ्เคคों เค‰เคฎ्เคฎीเคฆ เค•เคฐเคคा เคนूँ เคฏे เคตिเคกिเค“ เค†เคชเค•ो เคธเคฎเค เค†เคฏा เคนोเค—ा। เค‡เคธ เคตिเคกिเค“ เค•ा เคฆूเคธเคฐा part เคœเคฒ्เคฆ เคนी upload เค•िเคฏा เคœाเคเค—ा। เคฆोเคธ्เคคों เค‡เคธ เคตिเคกिเค“ เค•ो เคถेเคฏเคฐ เค•เคฐเคจा เคจा เคญूเคฒे เค”เคฐ เคตिเคกिเค“ เค•े เค…เคชเคกेเคŸ เค•े เคฒिเค เคšैเคจเคฒ เค•ो เคœเคฐूเคฐ subscribe เค•เคฐ เคฆें।